Hoofd dat uiteenvalt met puzzelstukjes

Het natuurlijke verouderingsproces

Het menselijk lichaam bestaat uit miljarden cellen die continu hernieuwd worden. In al onze organen worden cellen vernieuwd door celdeling, maar hun vermogen om zich te delen is beperkt. Wanneer ze zich niet meer kunnen reproduceren, kunnen cellen afsterven zonder te worden vervangen.

Veroudering is gekoppeld aan een disbalans tussen het afbraakproces en het reconstructieproces. Als gevolg van deze disbalans nemen de functionele capaciteiten van het lichaam af. De anatomische en fysiologische veranderingen die gepaard gaan met ouderdom, doen zich reeds enkele jaren voordat de uiterlijke tekenen zichtbaar worden, voor. Veel van deze veranderingen beginnen zich geleidelijk te manifesteren vanaf 40 jaar.

Grafiek cognitieve achteruitgang

Verouderen is niet het gevolg van één enkel mechanisme, maar is een complex en multifactorieel gebeuren. Volgende elementen blijken een belangrijke rol te spelen:

  • Vrije radicalen en de daardoor veroorzaakte oxidatieve stress. Onze cellen roesten als het ware net als ijzer in de buitenlucht.
  • De mitochondriën, de energiecentrales van onze cellen. Bij het ouder worden verliezen de mitochondriën hun doeltreffendheid en kunnen ze niet meer voldoende energie leveren aan de cellen om te overleven.
  • Ontstekingen
  • Een tijdelijk gebrek aan essentiële stoffen zoals glucose en zuurstof
  • Een slechte bloedcirculatie
  • Bepaalde ziektes
  • Omgevings- en genetische factoren

Het verouderingsproces in de hersenen

Elk orgaan in het lichaam zal vanwege de leeftijd bepaalde veranderingen ondergaan. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het ontstaan van rimpels ten gevolge van huidveroudering, vaat- en hartproblemen, artrose of osteoporose. Vanaf de leeftijd van 40 à 50 jaar beginnen ook de hersenen hun vitaliteit en snelheid te verliezen, als gevolg van fysiologische veranderingen op verschillende niveaus. De plasticiteit en het volume zullen afnemen. De hersenen zullen minder goed in staat zijn om zich aan te passen en om informatie op te slaan.

De neuronen en hun communicatienetwerk worden beïnvloed

Neuronen

Neuronen, cellen van het zenuwstelsel, zijn met elkaar verbonden en vormen een netwerk waarlangs ze, doormiddel van elektrische signalen, met elkaar communiceren. Deze signalen zijn net als het communicatienetwerk verantwoordelijk voor onze besluitvorming, het opslaan van gegevens in het geheugen, informatieverwerking en ons humeur. Onze hersenen zijn in staat om hun verbindingen gedurende ons hele leven opnieuw vorm te geven, afhankelijk van de omgeving en de ervaringen van het individu. Dit noemt men de hersenplasticiteit.

    Tijdens het verouderingsproces kennen de neuronen - net zoals andere cellen - fysiologische veranderingen:

    • Ze worden kleiner of sterven af.
    • Sommige verbindingen tussen neuronen zullen verdwijnen en worden niet vervangen.
    • De communicatiesnelheid tussen neuronen zal trager zijn dan voordien. De boodschap komt langzamer door en is minder efficiënt.

    Vermindering van de bloedcirculatie in de hersenen

    Bloedcirculatie in de hersenen

    De hersenen verbruiken erg veel energie en hebben bijgevolg veel zuurstof en voedingsstoffen nodig. Ze verbruiken 20% van de energie die ons lichaam produceert om op een optimale manier te werken. Na verloop van tijd beginnen de bloedvaten aan elasticiteit te verliezen en geraken ze verstopt. Ook raakt het bloed moeilijker tot in de kleinste bloedvaten (haarvaten) om alle cellen van zuurstof en voedingsstoffen te voorzien. Zonder deze noodzakelijke toevoer aan voedingstoffen en zuurstof functioneren de hersenen minder goed en zullen slecht gevoede neuronen afsterven.

    Zichtbare en voelbare symptomen als gevolg van de veroudering van de hersenen

    Verschillende symptomen kunnen optreden als gevolg van de veroudering van de hersenen.

    Hersenen met puzzelstukjes
    • Vaker voorkomend geheugenverlies en vergeetachtigheid
    • Concentratie- en aandachtsverlies
    • Moeilijkheden om nieuwe zaken te onthouden
    • Een langzamere memorisatiesnelheid
    • Een langzamere gegevensverwerking
    • Moeilijkheden bij het leren
    • Gedesoriënteerd zijn in tijd en ruimte

    Iedereen zal bij het ouder worden merken dat nieuwe informatie niet zo goed meer verwerkt wordt en dat bijvoorbeeld het aanleren van de werking van een nieuw elektronisch apparaat, de inhoud van een krantenartikel onthouden of de score onthouden van uw favoriete voetbalploeg niet meer zo gemakkelijk gaat.

    Een normale evolutie of niet?

    Het is vaak niet gemakkelijk om te weten of deze vermindering normaal is gezien de leeftijd of niet. Terwijl de meerderheid van de bevolking merkt dat hun geheugen er zeer langzaam op achteruitgaat, ontwikkelen andere personen juist significante problemen in verschillende cognitieve domeinen die snel slechter worden: geheugen, oriëntatie, taal, concentratie, redenering, ... Deze symptomen kunnen overeenkomen met deze van een ziekte van het geheugen. Deze personen lopen het risico om hun zelfstandigheid in het dagelijkse leven gedeeltelijk of volledig te verliezen.

    Factoren die het verouderingsproces van de hersenen kunnen versterken of afremmen

    Puzzel van een hoofd
    • Hoofdletsels 
    • Zwaarlijvigheid op middelbare leeftijd
    • Hoge bloeddruk op middelbare leeftijd
    • Diabetes
    • Tabak
    • Overmatig alcoholgebruik
    • Een voorgeschiedenis van depressie
    Puzzel van een hoofd met nog 1 puzzelstuk dat gelegd moet worden
    • Cognitieve oefeningen
    • Lichaamsbeweging
    • Sociaal contact
    • Stressmanagement
    • Mediterraan voedingspatroon

    Wat te doen bij een vermoeden van geheugenstoornissen?

    Het eerste wat u te doen staat, is het erkennen en aanvaarden van het probleem. Voor sommige mensen is het inderdaad moeilijk om te aanvaarden dat hun geheugen, denkvermogen en communicatieve vaardigheden minder goed werken. Een langzaam maar zeker proces dat onherstelbaar is indien er niets aan gedaan wordt.

    Een vroegtijdige behandeling vanaf de eerste stoornissen van het geheugen, de concentratie en de aandacht is aangeraden!

    Het is aangetoond dat het mogelijk is de cognitieve achteruitgang te vertragen bij een persoon die lijdt aan lichte cognitieve stoornissen als hij wordt behandeld.

    Met andere woorden, wacht niet om actie te ondernemen wanneer de eerste tekenen van geheugenverlies zich voordoen. Laten we gebruik maken van onze hersenplasticiteit om zo lang mogelijk volop te genieten van onze zelfstandigheid, onze levenskwaliteit en onze naasten.

    Packshot Focuzine 120

    Focuzine® 120

    Een geneesmiddel op basis van EGb 761®, een speciaalextract van Ginkgo biloba bladeren. Van dit extract zijn in farmacologische onderzoeken meerdere effecten aangetoond.

    Blokken die het woord TIPS spellen

    Tips

    Wat is een cognitieve reserve? Ontdek hier hoe u uw hersenen in topvorm kan houden dankzij meerdere tips en oefeningen.

    3 houten blokjes, waarvan 1 met uitroepteken en 2 met vraagteken

    FAQ

    Hier vindt u antwoorden op vaak gestelde vragen over Focuzine® 120.